piątek, 19 lipca 2013

żywienie w chorobie Alzheimera

W chorobie Alzheimera nie stosuje się żadnej specjalnej diety. Nie jest znana zależność między odżywianiem się a progresję choroby. Ważne jest natomiast, jak w przypadku wszystkich starszych osób, aby dieta była urozmaicona, dostarczała wszystkich niezbędnych składników odżywczych, witamin i mikroelementów i aby posiłki były zawsze o tej samej porze dnia. Natomiast może być konieczna modyfikacja diety w przypadku współistniejących innych chorób, jak np. cukrzyca, choroby układu krążenia.
Należy starać się, aby chory jak najdłużej zachował samodzielność przy spożywaniu posiłków. Wraz z postępem choroby choremu coraz trudniej posługiwać się sztućcami. Z czasem będzie on jadł tylko łyżką a później jedynie palcami. Należy zaakceptować taką sytuację i pogodzić się z tym, że chory może podczas jedzenia rozlać napój lub nakruszyć. Nie należy upominać chorego kiedy je rękoma, ponieważ taki sposób radzenia sobie z posiłkiem odwleka moment, kiedy chorego trzeba będzie karmić. W takich sytuacjach starać się podawać potrawy, które łatwo wziąć do rąk.
Z uwagi na to, że chorzy często rozlewają płynne potrawy stosuje się plastikowe podkładki pod talerze, ale to z kolei powoduje, że naczynia ślizgają się. Aby wyeliminować ślizganie się naczyń można podkładać pod nie gumową podkładkę lub choćby mokrą ściereczkę. Osobom ze zmianami zwyrodnieniowymi stawów rąk dużo wygodniej będzie posługiwać się sztućcami z grubymi rączkami. Takie sztućce można kupić lub na zwykłe nałożyć osłonki z piankowej gumy.
Jeśli to możliwe należy starać się spożywać posiłki razem z chorym. Podczas jedzenia chory powinien mieć zapewniony spokój a wszystko, co go rozprasza (np. telewizor, potrzeba skorzystania z toalety) powinno być wyeliminowane. Tak długo jak to jest możliwe chory powinien spożywać posiłki przy stole, w pozycji siedzącej. Miejsce spożywania posiłków powinno być dobrze oświetlone. Należy starać się, aby kolory naczyń były różne od koloru obrusa i potraw. Płyny dobrze jest podawać w specjalnych plastikowych kubkach z dziobkiem do picia.
Niektórzy chorzy mogą mieć trudności z wyborem potraw, jeśli na stole stoi ich kilka. W takich sytuacjach potrawy należy podawać kolejno po sobie. Jeśli chory nie potrafi właściwie korzystać z przypraw (sól, pieprz, ketchup, musztarda itp.) potrawy powinny być odpowiednio przyprawione wcześniej a przyprawy nie powinny stać na stole. Należy zwrócić uwagę, czy potrawy są odpowiednio drobno pokrojone, miękkie, nie zawierają ości ani drobnych kości. Niektórzy chorzy, w zależności od stopnia zaawansowania choroby mogą nie pamiętać lub nie potrafić pokroić czy też pogryźć potraw.
W bardziej zaawansowanych stadiach choroby chorzy mają trudności z połykaniem. Należy wówczas podawać pokarmy w postaci papkowatej. Można kupować produkty przeznaczone dla dzieci lub rozdrabniać mikserem potrawy przygotowywane w normalny sposób. Czasami chorzy zamiast połykać przetrzymują pokarm w ustach. Jest to związane z zaburzeniem funkcji mózgu – chory zapomniał jak należy żuć i połykać pokarm. W tym wypadku jedynym rozwiązaniem może okazać się podawanie posiłków w postaci półpłynnej.
Dość często u osób z zaburzeniami połykania dochodzi do krztuszenia się. U tych chorych należy unikać podawania pokarmów składających się z produktów o różnej konsystencji, np. płatki kukurydziane z mlekiem. Także płyny o konsystencji zbliżonej do wody częściej powodują krztuszenie się niż płyny zagęszczone (np. sok marchwiowy lub pomidorowy). W przypadku zakrztuszenia się – jeśli chory kaszle i oddycha – nie trzeba interweniować, wystarczy jedynie zabronić choremu mówić. Jeśli chory nie może oddychać, wypowiadać słów lub sinieje – trzeba mu udzielić pomocy. W tym celu, w przypadku chorych siedzących, trzeba stanąć za chorym, objąć go tuż poniżej żeber i wykonać energiczny i dość silny ruch w kierunku do siebie i do góry. Jeśli chory leży w łóżku na plecach, należy położyć ręce na środku jego brzucha i dość energicznie ucisnąć. W obu przypadkach ucisk brzucha spowoduje nagłe zwiększenie ciśnienia w klatce piersiowej a następnie w drogach oddechowych i wyrzucenie zalegającego pokarmu.
Pamiętać też należy o skontrolowaniu temperatury potraw
(w przypadku podania gorących potraw chory może poparzyć się).
W celu ochrony ubrania przed zabrudzeniem dobrze jest czymś je osłonić, jednakże założenie śliniaczka może być dla chorego krępujące. W tej sytuacji można zastosować dużą serwetkę, ściereczkę lub pelerynę (np. taką jaką stosuje się w zakładach fryzjerskich).
Ważne jest też, aby posiłki spożywane były bez pośpiechu, w przyjaznej atmosferze. Niektórzy chorzy mają nadmierny apetyt i domagają się jedzenia wkrótce po posiłku. Apetyt chorego należy wówczas zaspokajać niskokalorycznymi przekąskami, jak np. owoce, chudy ser, itp.
Niektórzy z kolei odmawiają przyjmowania jakichkolwiek posiłków, nawet tych wcześniej lubianych. Należy wówczas poszukać przyczyny (choroba przewodu pokarmowego, ból zębów, źle dopasowana proteza, itp.). Nadmierny apetyt lub brak apetytu stanowią szczególny problem w przypadku chorych pozostających przez większą część dnia bez opieki. Należy wówczas pozostawić choremu dostęp do określonych, wydzielonych produktów i jeśli to możliwe poprosić kogoś (np. sąsiedzi) o odwiedzenie chorego o określonej porze i przypomnienie mu o posiłku. Należy też często sprawdzać pomieszczenia, gdzie przebywa podopieczny, ponieważ chorzy czasami gromadzą żywność w różnych, nie przeznaczonych do tego miejscach.
Należy zwracać uwagę, aby chory przyjmował odpowiednią ilość płynów dziennie. Zalecane jest min. 1,5 litra płynów dziennie (w upalne dni w lecie nawet do 3 litrów). Oprócz wody, której chorzy często nie chcą pić w dużych ilościach, można podawać inne płyny, np. soki i napoje owocowe, herbatki ziołowe. W ciągu doby nie należy podawać więcej niż jednej filiżanki kawy, herbaty lub innego napoju z kofeiną, ponieważ kofeina ma właściwości moczopędne i powoduje wydalanie większej ilości płynów z organizmu.

Przyjmowanie leków
Bardzo ważne jest dopilnowanie aby chory przyjmował leki zgodnie z zaleceniami lekarza – w odpowiednich dawkach i o ustalonych godzinach. Jeśli chorzy odmawiają przyjmowania leków należy podawać je wraz z pożywieniem (np. w budyniu, twarożku, przetartej zupie itp.). Nigdy nie należy jednak rozdrabniać leków, jeśli producent na to nie zezwala. Nigdy nie wolno zostawiać leków w zasięgu chorego bez kontroli. Chorzy często zapominają, że już przyjęli dany lek i mogą przyjąć w krótkim czasie kolejną porcję.
źródło: www.chorobaalzheimera.pl

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz