Choć publiczny system opieki nad
osobami starszymi w Polsce nie jest zbyt mocno rozwinięty, warto, by
senior wiedział, że może we własnym domu skorzystać z różnych
bezpłatnych form pomocy. Na jakie usługi może liczyć chory lub
niesamodzielny starszy człowiek? Czy dostęp do nich jest trudny? Jakich
formalności trzeba dopełnić?
Badanie PolSenior wykazało, że
głównym pomocnikiem osób starszych, gdy pomoc jest już im potrzebna,
pozostaje rodzina. Potem jest długo, bardzo długo nic, a następnie pomoc
społeczna, której świadczenia są źródłem wsparcia dla zaledwie 4%
seniorów – zauważa prof. Piotr Błędowski, ekonomista, dyrektor Instytutu
Gospodarstwa Społecznego Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Być może
tak niski odsetek osób korzystających z pomocy społecznej jest
spowodowany wymaganiami, które trzeba spełnić, by móc ją otrzymać.Osoba starsza ma prawo do świadczeń opiekuńczych wtedy, gdy jest pozbawiona pomocy innych osób (np. mieszka sama) lub gdy zamieszkująca z nią rodzina nie jest w stanie zapewnić jej opieki. – To jest chore – uważa Dorota Lewandowska z firmy CareWork specjalizującej się w organizacji usług opiekuńczych w Niemczech. – Każdy zarabiający Niemiec płaci składkę pielęgnacyjną. Gdy później potrzebuje usług opiekuńczych, to państwo mu je gwarantuje niezależnie od jego dochodów i sytuacji materialnej. Ważny jest tylko stopień niepełnosprawności, niesamodzielności. W Polsce wygląda to tak, że publiczne usługi opiekuńcze przysługują tylko najsłabszym, niezaradnym życiowo, czyli tym, którzy bardzo często przez całe życie potrzebowali pomocy i w przeszłości nie ponosili kosztów finansowania systemu.
Ośrodki pomocy społecznej
Ośrodki pomocy społecznej działające w gminach teoretycznie oferują usługi opiekuńcze, które z ich ramienia świadczą wyspecjalizowane firmy. Są one wyłaniane zazwyczaj w drodze przetargu, w którym najważniejszym kryterium wyboru jest cena. Najsilniejszą pozycję na rynku ma Polski Komitet Pomocy Społecznej. W praktyce usługi opiekuńcze przyznawane są osobom najsłabszym, znajdującym się w skrajnie złej sytuacji materialnej.
Pomoc świadczona przez ośrodki pomocy społecznej obejmuje zaspokajanie najważniejszych potrzeb życiowych człowieka jak żywienie (z zachowaniem odpowiedniej diety), sprzątanie mieszkania, mycie, pranie odzieży, ubieranie, dawkowanie lekarstw i pielęgnacja zgodnie z zaleceniami lekarza, robienie zakupów, pomoc w opiece nad zwierzęciem domowym czy zmiana pościeli. Ponadto opiekunka z pomocy społecznej może pomóc seniorowi w załatwianiu niezbędnych spraw w urzędach, a także – w miarę możliwości – zadbać o komfort i jakość jego życia, np. poprzez zapewnienie mu kontaktu z innymi ludźmi czy organizowanie spacerów.
O tym, jakie usługi dla seniora będzie wykonywał pracownik pomocy społecznej, decyduje właściwy ośrodek. To on ustala ponadto okres świadczenia usługi, a w niektórych przypadkach – wysokość odpłatności. Zależy ona od sytuacji rodzinnej seniora, a także od jego dochodów (lub – w razie gdy nie mieszka sam – dochodu na osobę w rodzinie). Kwota odpłatności oraz zasady jej pobierania ustalane są przez radę gminy w drodze uchwały. Przykładowo w Krakowie starsi ludzie samodzielnie prowadzący dom nie płacą za świadczone im usługi opiekuńcze, jeżeli ich dochód nie przekracza 477 zł netto. W przypadku osób mieszkających z rodziną limit ten wynosi 351 zł netto. Jeśli kwota dochodu zostanie przekroczona, ośrodek pomocy społecznej może zadecydować o zwolnieniu z części opłat.
Jak postarać się o pomoc?
Aby otrzymać bezpłatną bądź częściowo odpłatną pomoc w ramach pomocy społecznej, należy złożyć pisemny wniosek lub poprosić o usługę ustnie (wówczas pracownik ośrodka spisze protokół zgłoszenia wniosku). Przy składaniu podania trzeba przedstawić dowód osobisty, a także zaświadczenie o wysokości dochodów z ostatniego miesiąca.
Ponadto, zanim seniorowi zostanie przyznana usługa opiekuńcza, pracownik pomocy społecznej przeprowadzi rodzinny wywiad środowiskowy oraz ankietę, która ma na celu ustalenie potrzeb danej osoby. Podczas wywiadu senior zostanie zapytany m.in. o to, czy dysponuje jakimiś oszczędnościami, jaką wartość ma posiadany przez niego dobytek i nieruchomości itd. Wywiad środowiskowy obejmuje również rodzinę seniora. Ośrodek pomocy społecznej ma 30 dni na wydanie decyzji o przyznaniu lub odmowie świadczenia.
Szczególnym rodzajem usług są specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Zasady przyznawania tego rodzaju pomocy i wysokość odpłatności określa rozporządzenie ministra polityki społecznej, a nie – tak jak w przypadku pozostałych usług – regulacje gminne. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego określa, że ośrodki pomocy społecznej, w porozumieniu z poradniami zdrowia psychicznego, organizują oparcie społeczne dla osób, które z powodu choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego mają poważne trudności w życiu codziennym, zwłaszcza w relacjach z otoczeniem, w zakresie edukacji, zatrudnienia oraz w sprawach bytowych. O pomoc w formie tych usług zgłaszać się należy także do ośrodka pomocy społecznej. Wydanie decyzji administracyjnej poprzedzone jest przeprowadzeniem wywiadu środowiskowego przez pracownika socjalnego.
Opieka pielęgniarska w ramach NFZ
W razie przewlekłej choroby lub unieruchomienia senior może zostać objęty długoterminową (do sześciu miesięcy) opieką pielęgniarską na wniosek lekarza w ramach świadczenia z Narodowego Funduszu Zdrowia. – Lekarz pierwszego kontaktu wystawia stosowne skierowanie, określając stan chorego i rodzaj niezbędnej pomocy, a pielęgniarka wypełnia druk kwalifikacji, opisując stopień samodzielności chorej osoby, m.in. w zakresie poruszania się lub czynności higienicznych – wyjaśnia Aleksandra Kwiecień z biura Rzecznika Prasowego Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ.
W ramach opieki długoterminowej pielęgniarka odwiedza pacjenta w jego domu co najmniej cztery razy w tygodniu, przynajmniej na półtorej godziny. Do jej zadań, w zależności od potrzeb, może należeć m.in. wykonywanie opatrunków, karmienie przez przetokę, zakładanie cewnika czy pielęgnacja rurki tracheotomijnej. Pielęgniarka może także pomóc w pozyskaniu sprzętu medycznego i rehabilitacyjnego niezbędnego do sprawowania opieki nad chorym seniorem. – Do tego opiekun uzyskuje od pielęgniarki istotne wskazówki, jak pielęgnować chorego na co dzień – dodaje Aleksandra Kwiecień.
W ramach NFZ chorym osobom starszym (np. po wyjściu ze szpitala) przysługuje również prawo do pielęgniarskiej opieki środowiskowej. – Z takiej opieki ma prawo korzystać każda osoba ubezpieczona. Musi jednak wcześniej wypełnić deklarację wyboru pielęgniarki – informuje Aleksandra Kwiecień.
Więcej:
https://www.facebook.com/dompobytudziennego?fref=ts
http://starsirodzice.pl/zobacz-co-sie-nalezy-seniorowi-bezplatnie
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz